
ترموکوپل حرارتی، جزو زیرگروه سنسورهای دما محسوب میگردد و محصولی کاملاً حرفه ای و کاربردی است که از اتصال دو فلز مختلف (ناهمنوع) تشکیل می گردد و اختلاف پتانسیل بسیار کمی (در حد میلی ولت) ایجاد می کند. که تابعی از اختلاف دما بین یکی از انتهای آن است به نام اتصال داغ یا نقطه اندازه گیری و دیگری به نام اتصال سرد یا «مرجع» (اثر سیبک) است. معمولاً گرماجفت های صنعتی از یک غلاف محافظ فولادی ضد زنگ یا متریال دیگر ساخته می شوند. در یک سر لوله اتصال و در سمت دیگر ترمینال الکتریکی کابل ها قرار دارد که در یک جعبه آلومینیومی (کلگی) محافظت می شود.
ترموکوپل حرارتی
ترموکوپل حرارتی
تمام فرآیندهای صنعتی، چه توسط افراد انجام شوند و چه به صورت خودکار، بایستی بر عوامل مختلفی نظارت داشته باشند که در صورت متفاوت بودن می توانند بر کیفیت محصولات تأثیر بگذارند. کمیت فیزیکی دما، یکی از مهم ترین عواملی است که باید نظارت شود، اما در بسیاری از صنایع فرآیندهای تولید و ذخیره سازی به دمای بسیار بالایی می رسد که ابزارهای معمولی موثر نیستند. در این موارد باید از دستگاه های تخصصی استفاده شود که امکان اندازه گیری دمای بسیار بالا یا بسیار پایین را فراهم می کند، یکی از این تجهیزات که زیر مجموعه حسگرهای دما است، ترموکوپل حرارتی است.
در ابزار دقیق صنعتی، از ترموکوپل حرارتی به عنوان اندازه گیری و سنجش دما استفاده می گردد. آنها ارزان، قابل تعویض، دارای اتصالات استاندارد هستند و قادر به اندازه گیری طیف گسترده ای از دما هستند. محدودیت اصلی آن در دقت است، زیرا هنگام کار با دقت کمتر از یک درجه سانتیگراد به راحتی می توان خطاهای سیستم را به دست آورد.
انواع ترموکوپل حرارتی کدامند؟
جفت های حرارتی انواع مختلفی دارند. یک نوع بسیار کاربردی و محبوب، تایپ K است که آلیاژ آن از کروم و آلومل را با هم ترکیب می کند و در نتیجه محدوده اندازه گیری گسترده ای آن از 200- الی 1372+ درجه سانتیگراد است. انواع محبوب دیگر J، T، E، R، S، B، N و C هستند.
سایر جفت های حرارتی دیگر J، K، T و E است که به ترموکوپل های فلز پایه و ترموکوپل های حرارتی R، S و B به حسگرهای فلز نجیب معروف هستند که در میحط هایی که نیاز است دمای بسیار بالا اندازه گیری گردد، مورد استفاده قرار می گیرند.
خطی سازی
علاوه بر پرداختن به جبران اتصال سرد، ابزار اندازه گیری باید با این واقعیت نیز مقابله کند که توان تولید شده توسط ترموکوپل تابع خطی دما نیست. این وابستگی را می توان با یک چند جمله ای پیچیده (بسته به نوع گرما جفت از درجه 5 تا 9) تقریب زد. روش های خطی سازی آنالوگ در جفت های حرارتی مترهای ارزان قیمت استفاده می شود.
کاربردهای ترموکوپل حرارتی
ترموکوپل ها به طور گسترده در صنایع مختلف، از اتوماسیون و کنترل فرآیند گرفته تا خودروسازی، هوافضا، صنایع نظامی، تولید انرژی، ساخت فلز، علوم پزشکی و تعداد بیشماری دیگر استفاده می شوند. این تجهیزات حرفه ای، دارای انواع اتصال دهنده استاندارد هستند، که آنها را قابل تعویض و آسان می کند. در انتهای اندازه گیری سنسور، آنها می توانند به سادگی دو فلز به هم پیچیده باشند، یا می توانند برای استفاده در محیط های صنعتی سخت درون یک کاوشگر دما ناهموار محصور شوند.
نیروگاه های برق (دما نشانگر گرمای بیش از حد قطعات است)
کنترل فرآیندهای صنعتی و اتوماسیون کارخانه.
تولید مواد غذایی و نوشیدنی.
کارخانه های فرآوری فلزات و خمیر و کاغذ
پایش و مطالعات محیطی
تحقیق و توسعه علمی (R&D)
ساخت و آزمایش لوازم دارویی و پزشکی.
سیستم های خودرو و برنامه های آزمایشی، آزمایش هوای سرد و گرم، تست ترمز، تست ADAS، تجزیه و تحلیل احتراق و موارد دیگر.
سیستم های موتور هواپیما و موشک و آزمایش
ساخت و آزمایش ماهواره و فضاپیما